Wat betekent headless?
Als je de term headless vertaalt betekent het letterlijk zonder hoofd. Heel simpel gezegd is dat ook precies wat het is. Headless wordt vaak gelinkt aan de term CMS (content management systeem); een systeem zonder voorkant of gezicht waar content in beheert wordt. Misschien ben je bekend met het CMS WordPress. Dat is een niet-headless CMS omdat het beheersysteem en de frontend in de vorm van templates in hetzelfde systeem draaien op een php-server. Een headless CMS heeft als voordeel dat de data en de frontend (wat de eindgebruiker ziet) los van elkaar bestaan. Je bent hierom dus heel vrij in hoe de voorkant eruit ziet en functioneert. Ook heb je de mogelijkheid om de data van het headless CMS aan meerdere frontends te koppelen, bijvoorbeeld aan een website en aan een app tegelijk.
Wat zijn de voordelen van een headless cms?
Doordat de frontend losstaat van de beheerlaag heeft de developer vrije keuze met welke techniek de frontend wordt gebouwd. In mijn geval heb ik gekozen voor Next.js. Dat is een modern web framework dat gebruikt wordt door grote bedrijven zoals Nike, Netflix en Airbnb. Next.js bevat een set bewezen tools en best practices om een super snelle en tegelijk SEO-vriendelijke website of webapplicatie mee te bouwen.
Een bijkomend voordeel is dat een headless cms niet beheerd wordt op dezelfde server als waar de website draait. In het geval van een WordPress website is het zo dat op het moment dat de server het om wat voor reden dan ook zwaar heeft en misschien zelfs crasht, de website zelf ook niet goed te bereiken is of minder presteert. Dat probleem heb je bij een websites gebouwd tegen een headless CMS niet. Tevens ligt het onderhoud en de hosting van het CMS zelf bij een derde partij die volledig gefocust zijn op hun product en zo dus een optimale kwaliteit en uptime kunnen waarborgen.
De nadelen van een headless cms
Het zou flauw zijn om alleen de voordelen te noemen. Natuurlijk heeft een headless CMS ook nadelen. Ten eerste zijn dat de maandelijkse kosten van het CMS zelf. Ik noemde het al in de vorige alinea: een headless cms is een op zichzelf staand product dat beheert en ontwikkeld wordt door een bedrijf dat winstgevend moet zijn. Daar zitten kosten aan verbonden, maar daarmee koop je peace of mind omdat je zelf niet verantwoordelijk bent voor het beheren van zowel het CMS als de website.
With great power comes great responsibility
Verder is het zo dat je door te kiezen voor een headless CMS met een losse frontend meer creatieve en technische vrijheid krijgt. Het is wel zo dat de developer die de website gaat beheren of doorontwikkelen over een bepaalde set skills moet beschikken, omdat er niet gewerkt wordt met vaste thema's zoals je dat bij een CMS als WordPress vaak ziet.